LESKOVAČKE PRIČE: Lokošnica – crveno selo

LOKOŠNICA-CRVENO SELO. – Crvena boja često u našoj tradiciji označava krv koja se prolila za slobodu zemlje i predstavlja amanet predaka koji su se za istu tu slobodu borili. U nekom svetskom, univerzalnom značenju crveno često ume da bude boja ljubavi, vina i strasti. Postoji međutim, jedno selo od nekoliko stotina stanovnika u kome crveno predstavlja nešto sasvim neočekivano svima koji samo načuju za ovu naseobinu. U Lokošnici, crveno predstavlja papriku.

Kada od Leskovca krenete ka severu, sporednim putem, prvo selo na koje ćete naići je Navalin, a zatim Bogojevce. Posle prelaska reke nastavite da pratite asfaltirani put i u jednom trenutku sa desne strane videćete tablu sa natpisom „Dobrodošli u Donju Lokošnicu“. Napomenimo pre detaljnijeg opisa i to da osim Donje postoji i Gornja Lokošnica, ali se radi o gotovo istom području i celokupno naselje je poznato kao „crveno“.

Na samom ulasku u selo primećujete da se ono ne izdvaja mnogo od standardnih južnomoravskih sela. Sa obe strane su šumarci, čista priroda i čist vazduh. Nekoliko lepih imanja na samom početku i ništa zadivljujuće i spektakularno reklo bi se. Ipak kako nastavljate put dublje u selo počinje polako da se crveni pred očima. Prizor je za onog koji selo posećuje prvi put gotovo neverovatan. Sa svih strana na kućama, fasadama i ogradama nalaze se nizovi suve, crvene paprike. Uz pogled na zelene gore i planine sa belim, snežnim vrhovima, sve to upotpunjeno neverovatnim crvenilom, pejzaž ostavlja bez daha.

Generacijama se sa žene na ženu, sa kolena na koleno prenosi znanje i veština o proizvodnji, sušenju, ali i nizanju crvene kraljice kako meštani vole da je zovu. Vešte žene jednu nizu paprika nanižu za svega nekoliko minuta, a laiku, ukoliko želi da se ne povredi gadno, mogu da budu potrebni i sati.

Odlučili su Lokošničani da se udruže i da zajedničkim snagam naprave manifestaciju pod imenom „Paprikarijada“, koja je prerasla u tradicionalnu i održava se svake godine u Donjoj Lokošnici. Na ovom skupu održavaju se takmičenja, gde se domaćice nadmeću u kulinarskom, ali i nizačkom umeću.

Naučno je dokazano da sorta paprike koja se gaji u Lokošnici ne može da uspe nigde u svetu, što daje dodatnu težinu celom selu. Odnosili su mnogi naučnici, sa raznih fakulteta, seme paprike na destinacije sa sličnom temperaturom, nadmorskom visinom, količinom vode i sastavom zemljišta. Nigde se nije primila.

Jednostavno paprika je zavolela Lokošnicu, kao što Lokošnica voli papriku.

Interesantan podatak, koji je malo digresivan u odnosu na temu, ali koji ipak može da se poveže sa organizacijom života kroz decenije i vekove i uspehom gajenja ovog povrća, jeste taj da je Lokošnica selo sa najvećim brojem takozvanih prizetkova. To nam govori da se žena sluša, poštuje i neguje i da je upravo ona glavna u domaćinstvu i organizaciji celog sela.

I pored jako plodnog zemljišta i pored više od 140 naseljenih mesta na teritoriji grada Leskovca, naš grad, ali i celokupna Srbija suočava se sa problemom iseljavanja mladih i odlazaka sa sela. Iako postoje subvencije i podsticaji nadležnog ministarstva i države, to nije dovoljno za održavanje prosečnog srpskog seljaka. Srpskom seljaku pre svega treba vratiti dostojanstvo, veru u sebe i samopoštovanje koje mu je uzimano decenijama unazad.

Tek kada shvati da je bitiniji i važniji od lekara, sudija, advokata, političara i profesora zajedno, uz svo dužno poštovanje navedenih profesija, ali samo seljak hrani i brani, a to je na kraju najbitnije, moći će naš čovek sa sela da donese odluku da ostane u Lokošnici ili bilo kom drugom mestu i da kroz svoj rad nastavlja da daje život sebi, svojoj porodici, ali i svojoj zemlji.

P. S.

Cilj ovog portala je približavanje istorije grada Leskovca njegovoj mlađoj populaciji kao i uzimanje intervjua i mišljenja uticajnih ljudi u gradu kao i njihov odnos prema budućoj eliti.

Videti ovde:

LOKOŠNICA-CRVENO SELO